Hipoglikemię rozpoznaje się przy obniżeniu stężenia glukozy we krwi poniżej 70 mg/dl co odpowiada 3,9 mmol/l. Rozpoznanie jest niezależne od występowania objawów klinicznych, które u części osób, zwłaszcza chorujących na cukrzycę typu 1, występują dopiero przy niższych wartościach glikemii. Za klinicznie istotną hipoglikemię uznaje się wartość mniejszą od 54 mg/dl co odpowiada 3 mmol/l. Co ważne objawy hipoglikemii mogą się pojawiać również przy wyższych wartościach, nawet >100 mg/dl (5,6 mmol/l). Dochodzi wówczas do gwałtownego spadku glukozy.

Tak określana „nieświadomość hipoglikemii” określana jako nieodczuwanie patologicznie niskich (</ 70 mg/dl tj. 3,9 mmol/l) poziomów glikemii, jest istotnym powikłaniem częstego występowania epizodów hipoglikemii.

Ciężką hipoglikemię rozpoznaje się gdy podczas epizodu jest wymagana pomóc osób trzecich do podniesienia poziomu glukozy.

Hipoglikemia reaktywna to stan występujący 2-5h po przyjęciu pokarmu. Obserwuje się ją u pacjentów w stanach przedcukrzycowych i cukrzycowych, dysfunkcjach przewodu pokarmowego oraz u pacjentów ze stanami niedoboru hormonów. Każdemu z tych schorzeń towarzyszą charakterystyczne zmiany w wydzielaniu insuliny. Podwyższony poziom insuliny zwykle jest przyczyną hipoglikemii.

Wydzielanie insuliny odbywa się w dwóch fazach. Pierwsza faza polega na nagłym wydzieleniu insuliny w pierwszych 10 minutach. W drugiej fazie insulina jest powoli wydzielana przez kilkadziesiąt minut. Zdrowy profil insulinemii wykazuje dodatkowo obecność pulsów o niewielkiej amplitudzie co 5-10 minut. Na wspomniane pulsy nakładają się wahania insulinemii, tak zwane oscylacje, co 1-2 godzin. Utrata 1 fazy wydzielania insuliny prowadzi do względnego opóźnienia i wzrostu wydzielania insuliny w drugiej fazie, co z kolei prowadzi do hipoglikemii.